Wet kwaliteitsborging (Wkb)

Op 1 januari 2024 gaat tegelijkertijd met de Omgevingswet ook de Wet kwaliteitsborging (Wkb) in. De Wet kwaliteitsborging moet ervoor zorgen dat de kwaliteit van bouwwerken verbeterd en de positie van de opdrachtgever versterkt. In eerste instantie geldt deze wet alleen voor eenvoudigere bouwwerken, zoals nieuwbouw van woningen en kleinere bedrijfspanden.

Waar eerder de gemeente het toezicht had op de bouwtechnische eisen verschuift dit met de invoering van de Wkb naar een private kwaliteitsborger. Een kwaliteitsborger is een private partij die toeziet op de kwaliteit van een bouwwerk. De initiatiefnemer stelt deze zelf aan. Samen met de opdrachtgever, de bouwer en de gemeente zorgen kwaliteitsborgers voor het behoud van kwaliteit van bouwwerken. De gemeente toetst nog wel of het bouwwerk qua omvang, uitstraling en functie past op de plek waar het komt. En daarnaast of veilig werken in de omgeving mogelijk is.

Wat verandert er voor u?

  • U vraagt een vergunning aan om toestemming te krijgen tot het mogen bouwen van het gebouw of bouwwerk vanuit het bestemmingsplan (straks omgevingsplan).
  • U dient een bouwmelding in voor de technische onderdelen. Bij de bouwmelding geeft u aan wie de kwaliteitsborger voor uw plan is en hoe deze tijdens de bouw gaat controleren (borgingsplan).
  • U dient een gereedmelding in om het bouwwerk in gebruik te nemen. De gereedmelding kan pas gedaan worden als de bouw klaar is en de kwaliteitsborger genoeg vertrouwen heeft dat volgens de bouwregels is gebouwd. Bij deze melding levert u de volledig uitgewerkte bouwtekeningen en berekeningen aan. Let op: de kwaliteitsborger heeft deze al eerder nodig voor de toetsing. Daarnaast kan de gemeente bij twijfel deze documenten opvragen.
    Deze meldingen zijn een informatieplicht. Meer informatie over de Wkb kunt u vinden via Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) | Bouwend Nederland.
Gefaseerde invoering

De Wkb wordt gefaseerd ingevoerd. Als eerste gaat de wet gelden voor bouwactiviteiten waarvoor de gevolgen bij falen beperkt zijn: gevolgklasse 1. Na vijf jaar zal worden gekeken of de Wkb ook kan gaan gelden voor de overige bouwwerken. Een wetsvoorstel voor uitbreiding naar gevolgklasse 2 en 3 zal dan aan de Tweede en Eerste Kamer worden voorgelegd.

Bijzondere lokale omstandigheden

Als u gaat bouwen moet u vanaf 1 januari 2024 in het kader van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) voor bouwwerken in de gevolgklasse I een kwaliteitsborger inschakelen. De kwaliteitsborger kijkt of het bouwwerk aan de technische regels voldoet. Deze bouwtechnische bouwactiviteit moet met de melding bouwactiviteit worden aangevraagd. De kwaliteitsborger moet daarbij ook rekening houden met bijzondere lokale omstandigheden.

Als gevolg van deze bijzondere lokale omstandigheden kan het zo zijn dat er bepaalde beheersmaatregelen moeten worden getroffen om de bouwactiviteit te laten voldoen aan de regels van het Besluit Bouwwerken leefomgeving (Bbl). 

De regels rondom de Wkb zijn vastgelegd in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) en het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl). Belangrijke onderdelen van de Wkb zijn de risicobeoordeling en het borgingsplan. De kwaliteitsborger draagt verplicht zorg voor een risicobeoordeling en het borgingsplan. In de risicobeoordeling vermeldt de kwaliteitsborger de bijzondere lokale omstandigheden waarmee rekening moet worden gehouden. In het borgingsplan moet zijn beschreven voor welke specifieke bouwwerkzaamheden, rekening houdend met de bijzondere lokale omstandigheden, beheersmaatregelen moeten worden getroffen.

Binnen de Gemeente Terneuzen zijn onderstaande bijzondere lokale omstandigheden aanwezig:

  • Draagkracht ondergrond van bouwwerken:
    De bodemopbouw en daarmee de draagkracht van de bodem is in de gemeente Terneuzen erg divers. Van zanderige ondergronden in het zuiden tot kleigronden, aangelande rivierdelen, oude oevers, oorspronkelijk hoger gelegen (zand)delen en kreekrestanten in het noorden richting de Westerschelde. Daarmee kan de bodemdraagkracht op een perceel nog al eens verschillen. Afhankelijk van de ondergrond zal er afdoende sondering moeten plaatsvinden teneinde de totale draagkracht voor een bouwactiviteit in beeld te hebben.
  • Planologische leidingen:
    Op het grondgebied van de gemeente Terneuzen zijn relatief veel planologisch relevante en of regionaal van belang zijnde leidingen aanwezig. In de risicobeoordeling dient rekening te worden gehouden met de ligging hiervan in relatie met de bouwactiviteit, bijbehorende werkzaamheden en het hiermee gemoeide transport.

Industrie en transport:
Binnen de gemeente Terneuzen is chemische industrie aanwezig. Ook vindt in dit gebied transport plaats van bijvoorbeeld chemische stoffen. Voor het scenario toxische golf bij een calamiteit zal rekening gehouden moeten worden met het eenvoudig kunnen uitschakelen van ventilatie;

Bouw- en sloopveiligheid

Wanneer u een aanvraag om een omgevingsvergunning voor een bouwactiviteit indient, een  bouwmelding doet of een sloopmelding als de hoeveelheid sloopafval naar redelijke inschatting meer dan 10 m3 bedraagt, dient u een plan te overleggen om de veiligheid te waarborgen en de gezondheid te beschermen in de directe omgeving van de bouw- of sloopwerkzaamheden. Bij het indienen van een aanvraag moet een risicomatrix worden ingevuld. Het format voor de risicomatrix staat in bijlage XVIIIa bij de Omgevingsregeling. Afhankelijk van het aantal punten uit deze matrix moet u een veiligheidsplan opstellen en/of een veiligheidscoördinator aanstellen voor het project. Er mag pas begonnen worden als de maatregelen zijn getroffen waarmee de gemeente heeft ingestemd. Voor meer informatie kunt u hier terecht.

Werktijden en geluid

U mag bedrijfsmatige bouw- en sloopwerkzaamheden alleen op werkdagen en op zaterdag tussen 7.00 uur en 19.00 uur verrichten. Bij het verrichten van die bedrijfsmatige werkzaamheden worden de dagwaarden als bedoeld in artikel 7.17 van het Bbl niet overschreden. Als u op andere tijden de werkzaamheden wilt uitvoeren of meer geluid wilt produceren dient u hiervoor maatwerkvoorschriften aan te vragen bij de gemeente. Dit kunt u aanvragen via het Omgevingsloket.

U mag overige bedrijfsmatige werkzaamheden, geen bouw- of sloopwerkzaamheden, alleen op werkdagen en op zaterdag, tussen 7.00 uur en 19.00 uur verrichten. Als u voor deze activiteiten op andere tijden de werkzaamheden wilt uitvoeren of meer geluid wilt produceren dient u hiervoor een ontheffing aan te vragen bij de gemeente in het kader van artikel 3.5 van de Verordening fysieke leefomgeving. Uw aanvraag tot ontheffing inclusief benodigde gegevens kunt u aanvragen door een e-mail te sturen naar team Vergunningen en Handhaving.